İkili Test (Kombine Test)

Toplumda sık görülen hastalıkları tesbit etmek üzere tıpta birçok hastalığa yönelik tarama testleri geliştirilmiştir. Tarama testleri olasılık  yani tahmin testleridir.

Down sendromu, trizomi 18 gibi hastalıklar toplumda sık görülebilen kromozomal hastalıklardır. Toplumda her 600-800 canlı doğumda bir down sendromlu bebek doğmaktadır. İkili test; özellikle down sendromu öngörüsü için geliştirilmiş bir test olup 11-14. Haftalar arası yapılmaktadır.

İkili test sırasında, anneden alınan kanda iki maddeye bakılır. Bunlar serbest beta HCG hormonu ve PAPP-A isimli  proteinlerdir. Ense saydamlığı ölçümü tek başına yüzde 75 ve kan testiyle birleştirildiği zaman yüzde 85 oranında Down Sendrom’lu bebekleri işaret edebilir. Bu test çoğul gebeliklerde genellikle sadece ense kalınlığı ölçümü ile yapılır.

 

Anne yaşı, ölçülen ense kalınlığı, kanda bakılan değerler, burun kemiği varlığı gibi belli parametreler belli formüllere göre  değerlendirilir ve bebeğin down sendromlu olma olasılığına ilişkin bir risk hesaplaması yapılır. Bu test tanı değil tarama testidir ve riskli grupta çıkan her olguda down sendromu çıkmayacağı gibi , değerleri normal olan gruptaki bebeklere de down sendromu olmayacağı garanti edilemez. Bu olasılık belli sınırın üzerindeyse  Koryon Villus Biyopsisi (CVS) veya Amniosentez (AS) gibi kesin sonuç veren tanı testleri yoluyla kromozom analizi önerilir.

İkili tarama testine ilişkin en önemli nokta, bir bebeğin, ikili testte riskli grupta çıkmış olması yada ense kalınlığının fazla olması kesin olarak bir hastalık taşıdığı anlamına gelmediği gibi; normal bir ense saydamlığı ve düşük riskli ikili test sonucuna sahip bebeğin de kesin olarak sağlıklı olduğu anlamına gelmez. Bu testler yalnızca risk hesaplanması amacıyla yapılır ve toplumdaki diğer gebelere göre bu hastalığı taşıma ihtimalinin az yada fazla olduğunu düşündürür.

Bu tarama testi, aileye kromozom testi (amniyosentez, cvs gibi) yaptırıp yaptırmama kararını erken dönemde verme olanağı sunar ve ayrıca bebeğe ait bir çok anomalinin tanısının gebeliğin daha erken döneminde koyulmasını sağlar.